استادیار رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین
تاریخ دریافت: 15 آبان 1391،
تاریخ پذیرش: 15 آبان 1391
چکیده
حکیم الهی صدرالمتألهین- محمد شیرازی معروف به ملاصدرا- (م1050ق) از نادر فیلسوفانی است که در کنار به کار‌گیری عالمانۀ اصول و ادلۀ عقلی، از ادلۀ نقلی «آیات قرآن و احادیث ائمۀ معصوم(ع)» نیز غافل نمانده بلکه اساس بنیان حکمت متعالیه و نظام فلسفی خود را بر تلفیق این ادله و تطبیق اندیشمندانۀ آن‌ها نهاده و در این راه با نوآوری، ابداع و روش‌های ابتکاری، فصلی نو در فلسفۀ اسلامی و نگرشی تازه در اندیشه‌های کلامی، تفسیری و روایی شیعه پدید آورده است. آنچه نویسنده به دنبال تبیین و تحقیق آن است، بررسی مبانی و روش‌های ملاصدرا در به کار‌گیری، نقد، شرح و تبیین دلالت متون روایی در خلال آثار متعدد و ارزشمند اوست؛ آثاری مانند «اسفار اربعه»، «تفسیر القرآن الکریم»، «رسالۀ سه اصل»،... و به‌ویژه «شرح اصول کافی». ملاصدرا جز با تمسک به مرویات معصومان(ع) و بهره گرفتن از آن‌ها به عنوان دلیل مستقل، یا مؤید دلیل عقل، توفیقی در ارائۀ اندیشه‌های بلند خود نمی‌یافت، درک این مهم وجه تمایز اصلی ملاصدرا با فیلسوفان پیش از اوست. البته ملاصدرا با تفکر نقادانۀ خود بهتر از هرکسی می‌دانست که ضعف اسناد، جعل و وضع، تحریف و تغییر در متون، تقطیع عبارات، نقل به معنا و...، استدلال به روایات را با دشواری‌های فراوانی مواجه می‌سازد و مهم‌تر از همه، کشف و تبیین دلالت احادیث نیاز به بینشی ژرف و تسلطی کامل بر معارف اسلامی و مبانی علمی، عقلی و منطقی دارد
ابتدای صفحه